8 روش تضمینی برای افزایش طول عمر SSD

اولین هاردها به صورت HDD طراحی و تولید می‌شدند. در این هاردها از قطعات متحرک برای خواندن و نوشتن اطلاعات استفاده می‌شد که بسیار آسیب‌پذیر بود، به همین دلیل عمر این هاردها کوتاه‌تر می‌شد. در نسل بعد یعنی حافظه SSD از تراشه V-NAND برای ذخیره اطلاعات استفاده شد. به طور طبیعی طول عمر این حافظه‌ها از نسل قبلی بیشتر است اما اگر با 8 روش افزایش طول عمر SSD آشنا باشید می‌توانید به خوبی از هارد خود محافظت کرده و مدت زمان بیشتری از آن استفاده کنید.

هارد SSD چیست؟

اگر به تازگی SSD خریداری کرده‌اید باید با آنها بیشتر آشنا شوید؛ به هاردهای درایو حالت جامد به صورت مخفف SSD گفته می‌شود. SSD‌ها در دو دسته اس اس دی اینترنال و اکسترنال طراحی و تولید می‌شوند. از این حافظه‌ها برای راه‌اندازی سیستم‌های کامپیوتری به صورت اینترنال یا ذخیره‌سازی اطلاعات به صورت اکسترنال استفاده می‌شود. ساختار حافظه SSD دقیقاً شبیه به فلش است و در آن تراشه V-NAND به کار رفته است.

برخلاف نسل قبل یعنی هارد HDD که قطعات متحرک، کار خواندن و نوشتن اطلاعات را انجام می‌دادند در حافظه SSD از روش‌های انتقال الکترونیکی داده استفاده می‌شود. در نتیجه در هنگام استفاده از این هارد هیچ صدایی شنیده نخواهد شد. همچنین انتقال اطلاعات سریع‌تر از هاردهای HDD است.

یکی دیگر از مزایای حافظه اس اس دی نسبت به نسل قبل اندازه کوچک‌تر آن است بنابراین می‌توان در سیستم‌هایی که فضای زیادی وجود ندارد، از آنها استفاده کرد. در قسمت بعد و قبل از آموزش 8 روش افزایش طول عمر SSD، تمامی مزایای استفاده از این هارد را به شما معرفی می‌کنیم.

مزایای خرید و استفاده از حافظه اس‌اس‌دی

نسل جدید حافظه‌های اینترنال و اکسترنال SSD نام دارد که در صورت خرید انتخاب آنها از مزایای زیر بهره‌مند خواهید شد:

1. سرعت بالا

تمامی کسب و کارهایی که نیاز دارند تا حجم بالایی از داده‌ها را در زمانی کم منتقل کنند، از SSD استفاده می‌کنند زیرا هاردهای HDD به زمان طولانی‌تری برای انتقال داده‌ها نیاز دارند.

2. افزایش فضای ذخیره‌سازی

در صورتی که از حافظه SSD برای گیمینگ استفاده شود فضای بسیار زیادی در دسترس کاربر قرار می‌گیرد و می‌تواند اطلاعات و آپدیت‌های خود را به سرعت بارگذاری کند یا از روی سرورها بخواند. به همین دلیل در اکثر کنسول‌های بازی جدید از این نسل از حافظه‌ها استفاده می‌شود. البته باید در هنگام استفاده از این هارد از 8 روش افزایش طول عمر SSD نیز برای حفظ عملکرد آن استفاده نمود.

3. مصرف بهینه برق

همان‌طور که می‌دانید هاردهای داخلی و خارجی به ولتاژ مناسب برای تأمین برق داخلی خود احتیاج دارند. این برق را از لپ‌تاپ یا سیستمی که به آن متصل هستند، تأمین می‌کنند. حافظه‌های اس اس دی مصرف برق کمتری دارند در نتیجه به باتری لپ‌تاپ، تبلت یا سیستم شما آسیب وارد نمی‌شود.

4. مقاومت در برابر شوک و ضربه

در هاردهای HDD قطعات متحرکی وجود دارند که با کوچک‌ترین ضربه، فشار یا شوک صدمه می‌بینند. در صورتی که مقاومت حافظه‌های SSD در برابر ضربه و شوک بیشتر است. این حافظه‌ها حتی در سقوط هم مقاومت بیشتری دارند و اطلاعات روی آنها صدمه‌ای نمی‌بیند. علاوه بر حفاظت فیزیکی از هارد باید با 8 روش افزایش طول عمر SSD که همگی در حیطه نرم‌افزاری هستند نیز آشنا شوید.

انواع حافظه SSD

حافظه‌های SSD را با توجه به نوع رابط و پروتکل ارتباطی به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:

1. SATA

در این هاردها از رابط SATA استفاده می‌شود که سرعتش به 6 گیگابیت بر ثانیه می‌رسد. این رابط از اولین پروتکل های ارتباطی است که معمولاً در سیستم های قدیمی تر از آن استفاده می‌شود.

2. PCIe/NVMe

در برخی از هاردها نیز از رابط PCIe  همراه با پروتکل NVMe استفاده می‌شود. این دسته از محصولات سرعت بسیار بالاتری از SATA دارند. در این روش سرعت انتقال داده به بیش از چند گیگابایت در ثانیه می‌رسد. SSDهای این دسته برای گیمینگ، ویرایش فایل‌های ویدئویی و اجرای نرم‌افزارهای حرفه‌ای مناسب هستند.

8 راهکار برای افزایش طول عمر حافظه SSD

حالا که با حافظه SSD، مزایا و انواع آن آشنا شدید زمان آن رسیده است که 8 روش افزایش طول عمر SSD تضمینی را به شما معرفی کنیم. با نگهداری درست از این حافظه می‌توانید مدت زمان بیشتری از آن استفاده کرده و در هزینه های خرید یا تعمیر هارد صرفه جویی نمایید.

1. از تمام ظرفیت SSD استفاده نکنید

زمانی که تمام ظرفیت SSD استفاده شده است سرعت خواندن و نوشتن بر روی آن به طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند زیرا SSD باید به دنبال سلول خالی برای پر کردن آن بگردد. در این میان اطلاعاتی که قصد خواندن یا نوشتن آنها را داریم، در Cashe قرار می‌گیرند و پس از خالی شدن سلول، مجدداً از قسمت Cashe خارج شده و بر روی اس اس دی ذخیره خواهند شد. تمام این عملیات زمان‌بر خواهد بود و طول عمر SSD را کاهش می‌دهد.

ما به مشتریان خود پیشنهاد می‌کنیم که همیشه ۱۰ تا ۱۵ درصد از ظرفیت اس اس دی خود را خالی نگه دارند تا عملکرد SSD در بهینه‌ترین حالت خود باقی بماند. در برخی از هاردها ۷ درصد از فضای کل از دسترس کاربر خارج می‌شود تا عملکرد آن با مشکلی روبرو نشود. حتماً شده است که شما هارد یا فلش خود را به سیستم متصل کرده‌اید و دیده‌اید که قسمتی از آن اشغال است؛ حتی پس از فرمت کردن فلش نیز این میزان حافظه آزاد نخواهد شد. فضای خالی فوق برای انجام عملیاتی مانند Garbage Collection، TRIM و Wear Leveling استفاده می‌شود.

2. فعال نمودن TRIM

TRIM یکی از فرمان‌هایی است که از طرف سیستم عامل صادر می‌شود و SSD آن را دریافت می‌کند. پس از دریافت این پیام، حافظه وظیفه دارد تا بلوک‌هایی که مورد استفاده قرار نمی‌گیرند را پاک کرده و فضا را برای اطلاعات جدید آماده کند. زمانی که این دستور را در سیستم عامل فعال می‌کنید، فضای ذخیره‌سازی زودتر آماده خواندن یا نوشتن می‌شود.

در هاردهایی که این قابلیت فعال نشده باشد باید بخش بزرگی از اطلاعات را پاک یا جابه‌جا کرده و در نهایت بلوک‌ها را برای اطلاعات جدید آماده کرد. اما این فرمان چگونه بر روی طول عمر حافظه اس اس دی تأثیر می‌گذارد؟ زمانی که فرمان TRIM فعال باشد از نوشتن اطلاعات غیرضروری بر روی هارد و فرسودگی آن جلوگیری می‌شود. این فرمان یکی از مهم‌ترین موارد در لیست 8 روش افزایش طول عمر SSD است.

در سیستم عامل ویندوز فرمان TRIM به صورت به صورت پیش‌فرض فعال است اما این فرمان در سیستم عامل مک که از SSD‌های اکسترنال پشتیبانی نمی‌کند، غیرفعال است.

در صورتی که سیستم شما به صورت پیش‌فرض حافظه SSD ندارد و یا جدیداً آن را ارتقا داده‌اید باید مراحل زیر را برای فعال کردن دستور TRIM انجام دهید:

• به جستجوی ویندوز رفته و در آن عبارت cmd را تایپ کنید.
• بر روی آیکون Command Prompt که به شما نشان داده می‌شود، راست کلیک کرده و Run as administrator را بزنید.
• فرمان fsutil behavior query disabledeletenotify را از این متن کپی کرده و در این بخش وارد کنید پس از آن یکی از دو حالت زیر برای شما رخ می‌دهد:
  اگر پیغام «DisableDeleteNotify = 0» به شما نشان داده شد یعنی سیستم عامل شما به صورت اتوماتیک TRIM را فعال کرده است. در این حالت کار شما تمام شده است.
  اگر پیام «DisableDeleteNotify = 1» را دیدید یعنی قابلیت TRIM برای این سیستم عامل فعال نیست و باید ادامه مراحل را هم انجام دهید.
• فرمان fsutil behavior set disabledeletenotify 0 را برای فعال کردن حالت TRIM در پنجره cmd بنویسید.

3. پرهیز از پاک کردن داده‌ها از روی SSD

در صورتی که به صورت مکرر داده‌ها را بر روی اس اس دی بنویسید و آن را پاک کنید، عملیات بازنویسی (overwrite) انجام می‌شود. بازنویسی یا استفاده مکرر از سکتورهای SSD باعث کاهش طول عمر آنها می‌شود. زمانی که از فرمان TRIM برای پاک کردن داده‌های خود استفاده می‌کنید، سیستم عامل فرمانی برای پاک کردن داده ارسال می‌کند که آن را به طور کلی از فضای سلول‌های هارد خارج می‌نماید؛ در نتیجه داده قابل بازیابی نیست. حتی در هنگام استفاده از نرم‌افزارهای پاک‌کننده هارد باز هم چرخه‌های غیرضروری انجام می‌شود که بر روی طول عمر و کارایی SSD تأثیر چشمگیری دارد.

4. آپدیت کردن Firmware

وظیفه Firmware رفع باگ‌ها و مشکلات فنی است. زمانی که آن را به‌روزرسانی می‌کنید، رابط بین هارد و سیستم عامل بهبود پیدا می‌کند بنابراین طول عمر SSD بیشتر خواهد شد. پس می‌توان آپدیت کردن Fireware را هم در لیست 8 روش افزایش طول عمر SSD قرار داد.  

اگر قصد دارید Firmware را آپدیت کنید باید به یک دیسک خالی برای کپی کردن ISO و یک درایو نوری دسترسی داشته باشید. حتماً قبل از به‌روزرسانی Firmware از اطلاعات خود بکاپ بگیرید. برای اینکه رابط SSD خود را آپدیت کنید باید به سایت سازنده آن مراجعه نمایید. تمامی مراحل در وب‌سایت سازندگان بزرگ آورده شده‌ است. اگر هم اس اس دی شما از برند معروفی نیست از یک متخصص کمک بگیرید.

5. عدم ذخیره‌سازی فایل‌های سنگین روی SSD

اگر از حافظه SSD برای ذخیره‌سازی فایل‌های حجیمی مانند فیلم، عکس یا آهنگ استفاده می‌کنید؛ سخت در اشتباه هستید. این هاردها معمولاً برای ذخیره‌سازی فایل‌های مربوط به سیستم عامل و نرم‌افزارهای مربوط به آن مناسب هستند. پر شدن بیش از اندازه SSD با فایل‌های حجیم و سنگین بر روی عملکرد و طول عمر آن تأثیر مستقیم می‌گذارد.

پس این بار که قصد کپی اطلاعات حجیم و سنگین بر روی اس اس دی خود را داشتید بدانید که یک قدم به مرگ SSD خود نزدیک‌تر شده‌اید. با رعایت همین نکته کوچک می‌توانید طول عمر حافظه SSD را افزایش داده و بیشتر از آنچه که از آن انتظار می‌رود از هارد استفاده کنید.

6. غیرفعال کردن قابلیت Hibernation

قابلیت Hibernation در برخی از سیستم‌عامل‌ها فعال است. این سیستم‌ها قبل از آنکه خاموش شوند، تمامی اطلاعات خود را بر روی SSD می‌نویسند تا در زمان با راه‌اندازی مجدد سرعت بیشتری داشته باشند. زمانی که سیستم عامل لود می‌شود اطلاعات ذخیره شده بر روی آن پاک می‌شوند و در زمان خاموش شدن دوباره این چرخه تکرار می‌گردد.

همان‌طور که در قسمت قبل اشاره کردیم نوشتن و پاک کردن مکرر اطلاعات بر روی حافظه SSD از طول عمر آن کم می‌کند. با غیرفعال کردن قابلیت Hibernation می‌توانید طول عمر اس اس دی خود را چند برابر کنید. برای غیرفعال کردن این حالت باید مراحل زیر را انجام دهید:

• ابتدا وارد منوی استارت در ویندوز شوید.
• عبارت Hibernation را تایپ کنید.
• صفحه مربوط به اطلاعات Hibernation برای شما باز می‌شود.
• حالا باید تمام تیک‌هایی که در این صفحه وجود دارد را بردارید بدین ترتیب این قابلیت غیرفعال می‌شود.

7. غیرفعال کردن قابلیت Defrag

در هنگام استفاده از هاردهای نسل قبل و در حالت عادی برای ذخیره‌سازی داده‌ها هارد، هد باید تک‌تک بخش‌های هارد را بررسی کرده و اطلاعات آن را می‌خواند؛ سپس فضای مناسب برای ذخیره‌سازی را پیدا می‌کرد. برای رفع مشکل از قابلیتی با نام Defragmentation استفاده می‌شد. اما برای استفاده از حافظه‌های نسل جدید یا همان SSD به چنین قابلیتی نیاز ندارید.

اطلاعات می‌توانند در هر کجا از حافظه SSD ذخیره شده باشند و اطلاعات جدید، سریعاً جایی برای ذخیره‌سازی پیدا کنند. به همین دلیل اگر می‌خواهید طول عمر حافظه SSD خود را افزایش دهید می‌توانید قابلیت Defrag را غیرفعال نمایید. برای لغو این فرایند در سیستم عامل‌های ویندوز باید مراحل زیر را دنبال کرد:

• به قسمت Start در ویندوز بروید.
• عبارت disk defrag را در بخش مربوط به جستجو وارد کنید.
• روی گزینه Disk Digragmenter کلیک کرده تا پنجره آن باز شود.
• حالا باید حالت Disable را انتخاب نمایید.
• در مرحله بعد باید روی Cinfugure schedule کلیک کنید.
• تیک گزینه Run on a schedule را بردارید و سپس Ok را بزنید.
• تغییرات اعمال شده ذخیره خواهد شد.

8. به‌روزرسانی سیستم عامل

آخرین مورد در 8 روش افزایش طول عمر SSD به ورژن سیستم عامل شما بستگی دارد. سیستم عامل‌های جدید تمامی امکانات و قابلیت‌هایی که از حافظه‌های اس اس دی پشتیبانی می‌کند را دارند. پس اگر از آخرین نسخه سیستم عامل خود استفاده نمی‌کنید باید آن را به روز رسانی نمایید.

تمامی پروتکل‌هایی که برای حفاظت از SSD و افزایش طول عمر آن ضروری است در آخرین نسخه از سیستم عامل لحاظ می‌شود. معمولاً نسخه‌های نرم‌افزاری یا همان سیستم‌عامل‌ها را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که باعث افزایش طول عمر قطعات سخت‌افزار شود، این امر در مورد حافظه‌های SSD نیز صادق است.

آشنایی با ابزارهای تست سلامت SSD

تا اینجا با 8 روش افزایش طول عمر SSD آشنا شده‌ایم اما اگر می‌خواهید از میزان سلامت یک SSD قبل از خرید آن یا اس اس دی که مدت‌ها است از آن استفاده می‌کنید، مطلع شوید باید از یکی از ابزارهای تست سلامت SSD زیر استفاده نمایید:

1. SSD Life

SSD Life اولین ابزاری است که می‌خواهیم به شما معرفی کنیم. این ابزار اطلاعات دقیقی در مورد سلامت هارد به شما ارائه می‌دهد. با دانلود SSD Life از سایت رسمی این ابزار می‌توانید طول عمر حافظه اس‌اس‌دی خود را تخمین بزنید. همچنین از روند خواندن یا نوشتن اطلاعات بر روی هارد آگاه شوید.

2. CrystalDiskInfo

با استفاده از ابزار رایگان و متن‌باز CrystalDiskInfo می‌توان از اطلاعاتی مانند تعداد ساعات روشن بودن هارد، دمای آن، تعداد بدسکتورها و خطاها اطلاع پیدا کرد. این ابزار را هم باید از وب‌سایت رسمی‌اش دانلود شود تا طول عمر دقیق SSD را به شما نشان دهد.

3. HD Tune

HD Tune  سومین مورد از لیست ابزارهای تست سلامت SSD است که با سنجش تعداد خطاها، سلامت درایو و میزان داده‌های نوشته و خوانده شده، طول عمر اس اس دی را به شما نمایش می‌دهد. نسخه آزمایشی HD Tune هم اکنون در سایت رسمی آن قرار دارد و قابل دانلود است.  پس اگر از 8 روش افزایش طول عمر SSD فوق استفاده کرده اید می‌توانید میزان اثربخشی آن را با استفاده از HD Tune بسنجید.

4. CrystalDiskMark

با ابزار رایگان CrystalDiskMark می‌تواند سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی SSD را تشخیص دهد و تمامی مشکلاتی که در هارد رخ می‌دهد را شناسایی کند. برای دسترسی به این ابزار کافی است تا نام CrystalDiskMark را در مرورگر خود وارد کرده و وارد وب‌سایت رسمی آن شوید.

5. Samsung Magician

Samsung Magician آخرین مورد از لیست ابزارهای تست سلامت SSD بوده که کاملاً رایگان است. این ابزار به صورت اختصاصی برای حافظه‌های SSD سامسونگ طراحی و تولید می‌شود. با دانلود این ابزار از سایت رسمی و به‌کارگیری آن از میزان سلامت هارد مطلع خواهید شد. این ابزار می‌تواند عملکرد هارد را بهبود داده و firmware را هم به‌روزرسانی کند.

نکته مهم: شایان ذکر است که ممکن است نتایج به دست آمده از ابزارهای فوق کمی با یکدیگر تفاوت داشته باشد. برخی از ابزارها نیز با SSD شما سازگار نباشند. به همین دلیل ما به مشتریان خود توصیه می‌کنیم تا از چند ابزار برای تخمین طول عمر SSD خود استفاده کنند و نتایج آن‌ها را با یکدیگر مقایسه نمایند.

کلام آخر

حافظه‌های SSD نسل جدید حافظه‌های ذخیره‌سازی هستند که به طور پیش‌فرض عمر طولانی‌تری از HDDها دارند. شما با به‌کارگیری 8 روش افزایش طول عمر SSD که در این مطلب به شما معرفی کردیم می‌توانید عمر SSD خود را چند برابر کنید و از هزینه‌های اضافه پیشگیری نمایید.

ما در فروشگاه اینترنتی ویستا کامپیوتر انواع SSD اینترنال و اکسترنال را به شما عرضه می‌کنیم. در کنار آن تمام آموزش‌های لازم برای استفاده درست از آن را هم به شما آموزش می‌دهیم. شما می‌توانید باکیفیت‌ترین محصولات بازار را از ما تهیه کرده و با راهکارهایی که به آن اشاره کردیم، سال‌ها از آن استفاده نمایید.