دلایل خراب شدن حافظه SSD

وقتی تصمیم گرفتم برای سیستمم هارد جدید بخرم، بین دو گزینه گیر کردم: هارد HDD با ظرفیت بالا و قیمت مناسب یا SSD که سرعتش سرسامآوره و عمر طولانیتری داره. اول فکر کردم SSD که هیچی خراب نمیشه! ولی وقتی چند دوستم تجربه خراب شدن ناگهانی SSDها رو تعریف کردن، فهمیدم حتی این نسل جدید حافظه هم از خطر مصون نیست. نکته مهم اینه که SSDها صدایی تولید نمیکنن و به همین خاطر وقتی خراب میشن، معمولا دیر متوجه میشیم.
پس چطور میتونیم از خرابی SSD جلوگیری کنیم؟ گرمای بیش از حد، مشکلات فریمور، استفاده نادرست و بعضی مشکلات غیرقابلپیشبینی مهمترین عوامل هستن. اگر شما هم قصد خرید SSD اینترنال یا اکسترنال دارید، پیشنهاد میکنم حتما ادامه این مطلب رو بخونید تا با روشهای پیشگیری و مراقبت از SSD آشنا بشید و از دردسرهای احتمالی دور بمونید.
4 دلیل اصلی خراب شدن حافظههای SSD
حالا که میدانیم SSDها هم از خرابی مصون نیستند، بیایید ۴ عامل اصلی خراب شدن آنها و روشهای پیشگیری را بررسی کنیم.
قبل از اینکه SSDتون یهو از کار بیفته، خوبه با عوامل اصلی خرابیش آشنا بشید و بدونید چطور میشه ازش پیشگیری کرد.
1. گرم شدن بیش از حد
گرما یکی از بزرگترین دشمنان SSDهاست، حتی برای جدیدترین مدلهای NVMe. یه کارشناس ارشد نرمافزار و فناوری اطلاعات که ابزارهای مانیتورینگ SolarWinds رو ارائه میده میگه: «SSDهای NVMe وقتی کار سنگین و پردازشهای سطح بالا انجام میدن، میتونن خیلی داغ بشن.»
راه حل ساده ولی مؤثر: کاهش دمای محیط و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد دستگاه. این کار میتونه بخش زیادی از مشکلات گرمایی SSD رو حل کنه و عمرش رو افزایش بده.
پیشنهاد مطالعه: چرا حافظه SSD (هارد SSD) کند میشود؟
2. خرابی فریمور: وقتی SSD با سیستم مشکل پیدا میکند
فریمور، اون نرمافزاریه که سیستم شما رو با SSD هماهنگ میکنه و کنترل ارتباط بینشون رو دستشه. وقتی فریمور دچار مشکل میشه، ممکنه SSD فریز کنه، خراب بشه یا اطلاعات از دست برن.
عاملهای متداول این مشکلات میتونن قطع برق، بدافزارها یا آپدیت نادرست باشن. حتی ناسازگاری فریمور با سیستم عامل، مادربرد یا سختافزار دیگه هم میتونه باعث خطا، افت عملکرد و دردسرهای دیگه بشه. تازه، آپدیت نبودن فریمور هم این مشکلها رو بیشتر میکنه و روی سرعت و طول عمر SSD تأثیر میذاره.
خوشبختانه فریمور SSDها فوقالعاده پیشرفتهست و وقتی مشکل جدی پیش بیاد، اکثرشون خودشون رو به حالت Fail-Safe میبرن تا از فاجعه جلوگیری کنن.

3. عدم استفاده درست
یکی از رایجترین اشتباهها در استفاده از SSD، ریختن حجم زیاد داده روی اون هست که بیشتر از استقامتش باشه. این کار باعث فرسایش Cache و کاهش عمر SSD میشه. مثلا یه درایو «چهار سلولی» با استقامت پایین، برای ذخیرهسازی معمولیه نه بهعنوان حافظه کش پرحجم. هرچقدر داده بیشتری روی SSD بریزید، عمرش کوتاهتر میشه.
خوشبختانه قبل از خرید میتونید میزان استقامت SSD رو بسنجید و ببینید با سطح استفاده شما همخوانیه یا نه. دو فاکتور مهم برای این کار TBW و DWPD هستن:
- TBW: مجموع دادهای که میشه در طول عمر SSD نوشت.
- DWPD: تعداد دفعاتی که میشه روزانه کل SSD رو در طول گارانتی بازنویسی کرد.
اگر ظرفیت (Capacity) و مدت گارانتی (Warranty) رو میدونید، میتونید استقامت SSD رو با فرمولهای زیر محاسبه کنید:
- TBW = DWPD X 365 X Warranty (yr) X Capacity (TB)
- DWPD = TBW / (365 X Warranty (yr) X Capacity (TB))
4. مشکلات غیرقابل پیشبینی
گاهی اوقات مشکلات SSD مثل غافلگیری ناگهانی سراغتون میآد—اون موقع که دیگه تبدیل به یک مشکل بزرگ شده و حسابی دردسرساز میشه! ولی خبر خوب اینه که اگر زودتر متوجهش بشید، حل کردنش خیلی راحتتره.
به همین خاطر استفاده از نرمافزارهایی که وضعیت هارد رو بررسی و مشکلاتش رو شناسایی میکنن، واقعا حیاتی هست. این برنامهها معمولاً از HDD، SSD و SSHD پشتیبانی میکنن و هدفشون اینه که سلامت حافظهتون رو تست کنن و هر مشکل احتمالی رو قبل از اینکه بحرانی بشه، بهتون نشون بدن.
نشانههای خرابی حافظه SSD
حتی با بهترین مراقبتها، گاهی SSD هم علائمی از خرابی نشون میده. اگر موقع استفاده با هر یک از موارد زیر روبهرو شدید، بهتره یا به یک متخصص مراجعه کنید یا با راهکارهای نرمافزاری مشکل رو حل کنید:
- کاهش سرعت انتقال داده: وقتی فایلها مثل قبل سریع کپی یا باز نمیشن، زنگ خطره.
- عدم شناسایی حافظه توسط سیستم عامل: وقتی سیستم SSD رو نمیبینه، یعنی مشکلی جدیه.
- شنیدن صدای غیرعادی: درسته که SSDها معمولا بیصدا هستن، اما هر صدای عجیب یعنی هشدار!
- عدم دسترسی به اطلاعات: وقتی فایلها باز نمیشن یا گم میشن، بدون شک باید سریع اقدام کنید.
با شناخت این علائم، میتونید قبل از بروز مشکل جدی، حافظهتون رو نجات بدید و دردسر از دست رفتن اطلاعات رو کم کنید.
پیشنهاد مطالعه: آموزش نصب SSD روی لپ تاپ
سوالات متداول
آیا SSD هم ممکنه خراب بشه یا فقط HDDها خراب میشن؟
بله، حتی SSDها هم میتونن خراب بشن؛ گرما، فریمور مشکلدار، استفاده نادرست یا مشکلات غیرقابل پیشبینی میتونن باعث خرابی SSD بشن.
چطور میتونم از خراب شدن SSD جلوگیری کنم؟
دمای SSD رو کنترل کنید، فریمور رو آپدیت نگه دارید، حجم دادههای ریخته شده روی SSD متناسب با استقامتش باشه و وضعیت SSD رو با نرمافزارهای مانیتورینگ بررسی کنید.
مهمترین نشانههای خرابی SSD چی هستن؟
کاهش سرعت انتقال داده، عدم شناسایی توسط سیستم، شنیدن صدای غیرعادی و عدم دسترسی به اطلاعات، مهمترین علائم هشدار هستن.
کلام آخر
SSDها مثل همون دوستی هستن که همیشه سر حال و پرانرژی به نظر میان، اما گاهی بدون هشدار بیمار میشن! با کنترل دما، آپدیت فریمور، مدیریت درست دادهها و بررسی وضعیت حافظه، میتونید از خرابی و دردسرهای از دست رفتن اطلاعات جلوگیری کنید و دوست پرسرعتتون رو سالم نگه دارید.
با خرید SSD اکسترنال یا اینترنال از ویستا کامپیوتر، میتونید از گارانتی معتبر شرکتی بهرهمند بشید و در صورت بروز هرگونه مشکل، بهراحتی آن را برطرف کنید.
نظرتون برامون مهمه! تجربه یا سوال خودتون درباره SSDها رو همین پایین برامون بنویسید تا هم به دیگران کمک کنید و هم پاسخ مستقیم از ما بگیرید.